مقدمه
جرمگیری دندانها یکی از روشهای پرطرفدار و رایج در مراقبت از بهداشت دهان و دندان است. اما شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که آیا این فرآیند به مینای دندان، که بخش حیاتی از ساختار دندان است، آسیب میرساند یا خیر؟ در این مقاله، به این سوال پاسخ خواهیم داد و به بررسی اثرات جرمگیری بر سلامت دندانها میپردازیم. همچنین شما می توانید برای بهره مندی از خدمات دندانپزشکی در کرج با مشاوران کلینیک نهال دنتال در ارتباط باشید
جرمگیری دندان چیست؟
جرمگیری دندان فرآیندی است که در آن جرم و پلاکهای تجمع یافته روی سطح دندانها برداشته میشود. این جرمها از تجمع پلاکهای باکتریایی تشکیل میشوند که در صورت عدم تمیزکاری مناسب میتوانند سخت شده و به شکل تارتار (جرم سخت) درآیند. این تارتار میتواند باعث مشکلات جدی در سلامت دهان و دندان شود، از جمله التهاب لثهها و پریودنتیت.
انواع جرمگیری دندان
جرمگیری به دو روش کلی انجام میشود:
- جرمگیری دستی: در این روش دندانپزشک با استفاده از ابزارهای دستی مانند اسکیلر، جرمها را از سطح دندان جدا میکند.
- جرمگیری اولتراسونیک: در این روش از دستگاههای اولتراسونیک استفاده میشود که با ارتعاشات صوتی، جرمهای سختشده را از بین میبرند.
اهمیت جرمگیری دندانها
بهداشت دهان و دندان یکی از اصول اساسی برای حفظ سلامت عمومی بدن است. با جرمگیری دندانها، از تجمع پلاکها و جرمها جلوگیری میشود، که این امر میتواند از بروز بیماریهای دهان و دندان جلوگیری کند. به علاوه، تمیزکردن دندانها با جرمگیری از بدبو شدن دهان و لکههای ناشی از مصرف مواد غذایی و نوشیدنیها پیشگیری میکند.
ترکیب جرم دندان و تأثیرات آن بر سلامتی دهان و دندان
جرم دندان، مادهای سخت است که از ترکیب مواد معدنی موجود در بزاق و پلاک باکتریایی ایجاد میشود. این ماده در صورتی که به موقع تمیز نشود، میتواند باعث التهاب لثهها (ژنژیویت) و حتی عفونتهای شدیدتر مانند پریودنتیت شود. پریودنتیت میتواند به از دست رفتن بافتهای نگهدارنده دندانها و حتی از دست دادن دندان منجر شود.
آیا جرمگیری دندانها به مینای دندان آسیب میزند؟
ساختار مینای دندان
مینای دندان، قویترین و سختترین بخش بدن است که وظیفهی محافظت از لایههای داخلی دندان را بر عهده دارد. این لایه بیرونی، از مواد معدنی تشکیل شده و به عنوان یک سد محافظتی برای دندان در برابر عوامل خارجی مثل حرارت، فشار و مواد اسیدی عمل میکند.
تأثیرات جرمگیری بر مینای دندان
بر خلاف تصورات غلط رایج، جرمگیری دندانها به مینای دندان آسیب نمیرساند. ابزارهای مورد استفاده در جرمگیری به گونهای طراحی شدهاند که فقط روی جرم و پلاکهای سختشده اثر میگذارند و مینای دندان را تحت تأثیر قرار نمیدهند. در حقیقت، حذف جرمها به بهبود سلامت دندان و جلوگیری از تخریب مینای دندان کمک میکند.
مزایای جرمگیری دندانها
جرمگیری دندانها مزایای زیادی دارد که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- جلوگیری از بیماریهای لثه: جرمگیری میتواند از تجمع باکتریها و پلاکهای مضر که باعث التهاب لثه میشوند، جلوگیری کند.
- پیشگیری از پوسیدگی دندانها: با برداشتن جرمها، محیط دهان سالمتر شده و احتمال پوسیدگی کاهش مییابد.
- بهبود ظاهر دندانها: جرمگیری باعث از بین رفتن لکهها و بهبود زیبایی لبخند میشود.
روشهای جرمگیری دندان: دستی یا اولتراسونیک؟
جرمگیری دستی
این روش قدیمی با استفاده از ابزارهای دستی مانند اسکیلر انجام میشود. پزشک با دقت جرمها را از روی دندان پاک میکند. این روش زمانبر است اما برای مواقعی که جرمها به شدت سخت شدهاند مفید است.
جرمگیری اولتراسونیک
در این روش از دستگاههای اولتراسونیک که با امواج صوتی و ارتعاشات عمل میکنند، استفاده میشود. این دستگاهها به سرعت جرمها را بدون آسیب به مینای دندان از بین میبرند و باعث راحتی بیشتر بیمار میشوند.
آیا جرمگیری دردناک است؟
بسیاری از افراد نگران درد ناشی از جرمگیری هستند. اما در اکثر موارد، جرمگیری دندان با کمترین میزان درد انجام میشود. اگرچه ممکن است در صورت التهاب لثهها کمی ناراحتی احساس کنید، اما این فرآیند معمولاً بدون نیاز به بیحسی انجام میشود. در برخی موارد حساس، پزشک ممکن است از بیحسی موضعی استفاده کند.
جرمگیری چقدر باید تکرار شود؟
تعداد دفعات نیاز به جرمگیری برای هر فرد متفاوت است و به وضعیت دهان و دندان او بستگی دارد. معمولاً دندانپزشکان توصیه میکنند که جرمگیری حداقل دو بار در سال انجام شود، اما افرادی که بهداشت دهان و دندان خود را به خوبی رعایت نمیکنند ممکن است به دفعات بیشتری نیاز داشته باشند.
مراقبتهای پس از جرمگیری
رعایت بهداشت دهان و دندان
پس از جرمگیری، لازم است که بهداشت دهان و دندان با دقت بیشتری رعایت شود. مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان و دهانشویههای مناسب میتواند از تشکیل مجدد جرمها جلوگیری کند.
تغذیه مناسب
از مصرف غذاها و نوشیدنیهای شیرین و اسیدی که میتوانند مینای دندان را تضعیف کنند، اجتناب کنید. همچنین، مصرف میوهها و سبزیجات میتواند به حفظ سلامت دهان و دندان کمک کند.
پیشگیری از تشکیل مجدد جرم دندان
برای جلوگیری از تشکیل مجدد جرم دندان، رعایت بهداشت دهان و دندان بسیار مهم است. مسواک زدن دوبار در روز، استفاده منظم از نخ دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک برای معاینات دورهای میتواند کمککننده باشد.
آیا جرمگیری میتواند حساسیت دندانها را افزایش دهد؟
پس از جرمگیری، برخی افراد ممکن است تا مدتی کوتاه حساسیت دندانها به سرما یا گرما را تجربه کنند. این امر طبیعی است و ناشی از حذف جرمهایی است که تا پیش از این سطح دندان را پوشانده بودند. این حساسیت معمولاً طی چند روز یا هفته به تدریج کاهش مییابد.
چگونه از آسیب به دندانها جلوگیری کنیم؟
برای جلوگیری از آسیب به دندانها در هنگام جرمگیری، باید حتماً به دندانپزشکان مجرب و معتبر مراجعه کنید. استفاده از ابزارهای مناسب و رعایت اصول بهداشتی حین جرمگیری میتواند خطر آسیب به دندانها را به حداقل برساند.
خیر، در اکثر موارد جرمگیری بدون درد انجام میشود و ممکن است تنها کمی ناراحتی احساس شود.
معمولاً توصیه میشود که دو بار در سال جرمگیری انجام شود، اما این تعداد بسته به وضعیت دهان و دندان فرد ممکن است متفاوت باشد.
ممکن است پس از جرمگیری کمی حساسیت دندانها تجربه شود که معمولاً موقتی است و به زودی از بین میرود.
خیر، جرمگیری به مینای دندان آسیب نمیرساند و به حفظ سلامت آن کمک میکند.